Manieren om te planten
Naast kleurcombinaties kan de manier om de beplanting neer te zetten de sfeer bepalen. Bij grote strakke groepen krijg je met dezelfde soort planten een tuin met een modern uiterlijk. Heb je echter eenlingen of drie plantjes bij elkaar dan krijg je al snel een tuin die er gevarieerd uitziet. Sommigen noemen dat dan een liefhebberstuin, romantische tuin. Ik ben niet zo van labels en hokjes, zolang het jouw tuin is!
Mijn advies is:
- grotere vaste planten zet je solitair neer of in kleinere groepen van 3 tot 5 stuks,
- middenmaat vaste planten gebruik je in wat grotere groepen van 7 tot 10 stuks
- bodembedekkers in grotere aantallen van 20 of meer.
Je krijgt zo een natuurlijk ogende border. Als je grote planten in flinke groepen neerzet, goede stevige planten in strakke blokken, heeft dat veel meer een moderne uitstraling. Dat de manier van beplanten de sfeer bepaalt zie je vooral in tuinen waar uitsluitend lage plantjes staan. Over het algemeen zijn dat “saaie” tuinen.
Ik heb het eerder in een blog benoemd: om een tuin gevarieerd te maken zijn er bepaalde richtlijnen voor beplanting.
Combineer bloembollen met vaste planten
Zelf combineer ik vaste planten graag met bloembollen. Kleine botanische bolletjes die je één keer hoeft te planten en die ieder jaar weer terugkomen zijn heel mooi te combineren met vroegbloeiende vaste planten. Ook vaste planten die helemaal verdwijnen in de winter, zoals bijvoorbeeld hosta ’s, kun je combineren met bolletjes die vroeger bloeien, zodat je langere tijd verzekerd bent van aantrekkelijke borders. Denk aan krokussen, sneeuwklokjes, dwerg-of bos hyacinten en anemoontjes. Zo verleng je het tuinseizoen met enkele weken…
Bloembollen zijn ook te gebruiken als aanvulling op de beplanting. Bijvoorbeeld met sieruien die in juni boven vaste planten uitsteken, maak je je border extra interessant. Of met een combinatie van paarse uien en de zogenaamde zwarte tulpen en wat violet bloeiende vaste planten, dat is echt een geweldig gezicht.
Denk ook eens aan zomerbloeiende bollen zoals lelies, dahlia’s en gladiolen of exemplaren die bloeien in de herfst. De herfstbloeiers zijn wel niet zo bekend maar de herfsttijloos en de herfstbloeiende krokus zijn prima toe te passen op een plek waar op dat moment de vaste planten het niet meer goed doen. Of ze zijn wat betreft kleur een mooie aanvulling in de tuin.
Vaste planten en zomergoed
Ook eenjarige planten of zomerbloemen zijn uitstekend te combineren met vaste planten. Heb je een donker plekje waar bijna geen enkele vaste plant wil bloeien in de zomer, probeer dan een eenjarige vlijtige liesjes. Een vlijtig liesje groeit op de bodem van het (sub)tropisch regenwoud en bloeit daar uitbundig. Met de hulp van een slokje water doet ze het in jouw tuin ook goed. Als er om wat voor reden dan ook een gat is ontstaan in je vaste planten border dan is dat prima op te vullen met zomergoed. Planten als Cosmea of Siertabak zijn dan een welkome aanvulling.
Kruiden en groenten
Kruiden en groenten zijn ook prachtig in combinatie met vaste planten. Als je niet een echt kruidentuintje in je tuin wilt, maar je wilt wel kruiden kweken, combineer ze dan gerust met andere vaste planten. Op het moment dat tussen andere planten lavendel, oregano, tijm en rozemarijn staan is dit zowel visueel aantrekkelijk als leuk om te oogsten voor gebruik in de keuken. Verschillende kleuren sla, Rucola, boontjes, tomaten en natuurlijk aardbeien maken je tuinwandeling tot een smakelijk genot.
Vaste planten en heesters
Bijzonder is een combinatie van vaste planten en heesters, en dan vooral rozen, zeker in de romantische tuin. Voor iedere kleurencombinatie is er wel een roos te vinden. Is het geen struikroos dan wel een klimroos in de achtergrond of pergola. Rozen zijn dermate populair dat er ontzettend veel soorten te krijgen zijn. Er is er altijd wel een te vinden in de door jou gewenste kleur en bloeitijd.
Varens en wintergroen
Een combinatie waar ik graag mee werk zijn vaste planten met varens. Deze prachtige groene planten met vaak mooi gevormd blad zijn een perfect rustpunt in een verder uitbundige tuin. Diverse varens zijn wintergroen en daardoor goed te gebruiken als basis. Natuurlijk zijn er ook vaste planten die groen overwinteren of halfheesters zoals lavendel en rozemarijn. Een gevarieerde tuin met een wel overwogen beplantingsplan heeft ook in de winter planten borders die het aanzien waard zijn. Natuurlijk is het erg fijn voor vogels en insecten dat er in de winter plantenresten in de tuin aanwezig zijn, maar het oog wil ook wat. Maak gebruik van wintergroene planten, deze zorgen voor structuur in de winter.
Ritme in de tuin
Hoe klein je tuin ook is, het is belangrijk dat je een plant of een groep planten herhaalt in de tuin. Zet dus niet alle planten van één soort op één plek. Herhaling is leven en geeft de tuin ritme. Als een tuin evenwichtig is beplant, dan voelt deze prettiger aan. Bij wat langere borders kun je er zelfs over denken om iedere paar meter dezelfde vaste planten terug te laten komen waardoor in de hele border een herhaalde basis ontstaat. Zo ontstaat een ritme dat prettig oogt. Loopt er een pad door je border, zorg dan dat aan beide zijden de beplanting evenwichtig is samengesteld, deze hoeft geen spiegelbeeld te zijn maar dezelfde soorten in een ander ritme. Wanneer je als plantenliefhebber een grote diversiteit aan planten hebt, denk er dan eens over om tussen de beplanting door één soort bodembedekker te gebruiken die overal terugkomt. Dit brengt rust in een drukke tuin.
Door in een kleurige border hier en daar witte bloemen neer te zetten, wordt de verdeling evenwichtiger, zodat je ogen niet continue naar hetzelfde stukje worden getrokken, maar er een mooi rustig beeld gecreëerd wordt. Dit geldt helemaal voor felgekleurde vaste planten. Als er rechts in een hoekje van de tuin een plantje fel oranje bloeit en je hebt in de rest van de tuin alleen maar violetkleurige plantjes, dan zullen alle ogen getrokken worden naar die ene oranje bloem. Komt dat oranje plantje echter ook nog op enkele andere plekken terug, dan kan het opeens wel. Doe dit wel spaarzaam en voorzichtig, zeker met felle kleuren.
Snijbloemen
Er zijn aardig wat vaste planten die je kunt gebruiken als snijbloem. Als je van te voren weet dat je ze daarvoor wilt gebruiken, zorg er dan voor dat er voldoende staan. Als de ruimte het toelaat, kan je aan de achterzijde van de plantvakken typische snijbloemen neerzetten zodat, wanneer je ze oogst, de borders niet al teveel aangetast worden. Bij een kleine tuin is dat wat lastiger. Je knipt dan snel het mooie er vanaf. Het is een opkomende trend dat we oogsten uit eigen tuin. Behalve kruiden en andere eetbare dingen is het ook heel leuk om snijbloemen te hebben. Vaak moeten planten die je kunt gebruiken als snijbloem opgebonden worden. Delphinium geeft prachtige snijbloemen, maar zonder opbinden zullen die planten gaan hangen na een regenbui. Dus: op tijd oogsten of opbinden!
Vaste planten en locatie
Voor iedere plek zijn er vaste planten beschikbaar, of je nu op hele vochtige grond moet werken of op droge zanderige. Het aantal plantensoorten dat in Nederland te krijgen is, is zo groot dat je overal wel wat voor kunt vinden. Welke stijl je ook wilt, het is bij elkaar te zoeken. Mijn specialisatie is het werken met vaste planten. In de ruim 30 jaar dat ik tuinen ontwerp voor particulieren en bedrijven staat de vaste plant altijd centraal. De variatie in kleur en de overlappende bloeitijden fascineren de klant en mij om een tuin het hele jaar door van kleur te voorzien.
Als je het geluk hebt dat je tuin in de volle zon ligt, dan heb je de meeste mogelijkheden met bloeiende vaste planten. Een schaduwrijke plek of een schaduwrijke tuin geeft mogelijkheden met vaste planten gecombineerd met varens en veel voorjaarsbloeiende planten. Met verschillende tinten groen en mooie bladvormen zijn prachtige combinaties te maken.
Sommigen verlangen naar een mediterrane tuin. Dat is leuk, ik ga ook graag op vakantie in eigen tuin. Wel is het zo dat, als je dat in Nederland wilt, je een zonnige tuin moet hebben. Als je mediterrane kruiden wilt hebben in je borders dan is zon een vereiste. Bovendien is het ook te adviseren om na te denken over drainage, ofwel afwatering, omdat de meeste mediterrane planten niet van natte voeten houden.
Vaste plant voor moeilijke plek
De moeilijkste plek voor een vaste plant is wel onder een boom in de schaduw waar het ook nog eens droog is. Een schaduwplek die redelijk vochtig is, is niet zo’n probleem. Dan kun je nog kiezen uit aardig wat planten. Soms creëert men zelf moeilijke omstandigheden voor vaste planten. Schaduw is geen probleem, maar schaduw en droogte is wel een probleem.
Gevarieerde border
Ik begrijp dat het uitzoeken van planten voor een gevarieerde tuin, of border, niet de hobby is van elke tuinierder. Ik heb mij gespecialiseerd en kan je een heleboel werk uit handen nemen. Uiteraard gaan we samen in gesprek over wat jouw voorkeuren zijn, waar je allergisch voor bent, of welke planten je herinneren aan vroeger. Ik maak dan een beplantingsplan met een plantlijst waarop alle wetenschappelijke en Latijnse namen staan vermeld. Met deze lijst kan je naar een tuincentrum of liever nog een gespecialiseerde kweker. Wil jij ook wat veranderen in je borders?
Nieuw e-book
Wist je dat ik in 2021 een e-book heb geschreven over Weelderige planten borders.
Met dit nieuwe e-book wil ik je inspireren met diverse borders op thema en op kleur, inclusief plantlijsten. Zo vind je er een prairietuin border, de insectenlokkende border, plukbloemen border in 17 varianten, een wintergroene border en een verticale border. Ook geef ik informatie over een bijenvriendelijke tuin, hoe voorkom je wateroverlast in je tuin, hoe trek je meer dieren naar je tuin, hoe verhoog je de biodiversiteit in je tuin.
Ik vond het e-book niet compleet zonder je ook te inspireren over hoe je zelf je bestrijdingsmiddel kan maken. En informeer ik je over de allergische reacties van planten op mens en dier.
Als laatste geef ik antwoord op de vraag: “Wat kost een tuin!”
Het is een prettig leesbaar e-book, zo is de reactie van eerste lezers.
Geef een reactie