In dit artikel wil ik dieper ingaan op enkele gezondheidsvoordelen van Kurkuma (Curcuma longa)
Kurkuma wordt ook wel Indiase geelwortel en tarmeriek genoemd. Het is officieel niet de wortel maar een wortelstok of rhizoom van de plant. Net als bij Gember en Wasabi. Het heeft bijzonder krachtige voordelen voor je gezondheid, hieronder heb ik enkele wetenschappelijk bewezen voordelen voor je op een rijtje gezet.
1 Kurkuma heeft geneeskundige eigenschappen
Kurkuma is een Indiaas kruid dat vooral bekend is om zijn gele kleur en zijn gebruik in currygerechten (die daardoor ook een karakteristieke gele kleur en geur krijgen). Kurkuma wordt in India ook al eeuwen gebruikt als genezend kruid. In de afgelopen jaren is uit onderzoek gebleken dat Kurkuma inderdaad medicinale eigenschappen bezit.
Dit komt door de zogenaamde curcuminoïden, waarvan Curcumine de belangrijkste is. Curcumine heeft ontstekingsremmende eigenschappen en is een sterk antioxidant.
Het moet wel gezegd worden dat het makkelijker is Curcumine in de vorm van een supplement in te nemen, omdat je dan gewoonweg voldoende van de stof binnenkrijgt. Door kurkuma te consumeren is dat niet zo makkelijk. Desalniettemin heeft kun je ook van alle gezondheidsvoordelen genieten door kurkuma te eten. Curcumine wordt alleen heel slecht opgenomen door het lichaam, maar een klein deel komt terecht in het bloed. Het helpt om zwarte peper erbij in te nemen omdat dit Piperine bevat. Piperine vergroot de opname van Curcumine met een factor van 200. Er zijn ook supplementen beschikbaar met Curcumine en Piperine, alleen zijn deze nog niet overal even goed verkrijgbaar. Curcumine is ook oplosbaar in vet, dus voor een nog betere opname kun je het supplement of kurkuma het beste eten in combinatie met een vettere maaltijd.
2 Curcumine als ontstekingsremmer
Hoewel ontstekingen onhandig en misschien zelfs als iets slechts gezien worden, zijn ze heel belangrijk. Het is de reactie van je lichaam op aanvallen van buitenaf, maar ontstekingsreacties helpen het lichaam ook met het repareren van de schade. Zonder ontstekingen zouden we allemaal bij de eerste de beste bacterie of virus doodgaan omdat ze ongehinderd schade zouden aanrichten in ons lichaam. Toch zijn ontstekingen niet alleen maar goed. Op de korte termijn kan het helpen je lichaam te vechten en te herstellen, maar soms worden ontstekingen chronisch of wordt de ontstekingsreactie zelfs gericht op je eigen lichaamscellen. Dan zijn ontstekingen niet langer goed voor je, maar kunnen ze zelfs erge ziektes veroorzaken. Tegenwoordig wordt aangenomen dat chronische kleinschalige ontstekingen een rol spelen bij bijna alle chronische ‘Westerse ziekten’. Hierbij moet je denken aan ziektes als hartziekten, het metabool syndroom (ook wel stofwisselingssyndroom genoemd), Alzheimer en verschillende degeneratieve ziekten. Er wordt gedacht dat het voorkomen van de achterliggende chronische ontsteking deze ziektes zou kunnen voorkomen, en misschien zelfs genezen.
Daarom wordt er veel onderzoek gedaan naar stoffen als Curcumine die een sterke ontstekingsremmende werking hebben. Curcumine blijkt in die onderzoeken een even groot effect te hebben als de conventionele ontstekingsremmende medicijnen.
Hoe Curcumine werkt is moeilijk uit te leggen omdat de werking van een ontsteking erg ingewikkeld is. Maar kort gezegd, werkt Curcumine op het moleculaire niveau. Het blokkeert op het moleculaire niveau de ontstekingssignalering door een bepaald molecuul te blokkeren dat de genen die te maken hebben met de ontstekingsreactie ‘aan’ zet. Door dit molecuul te blokkeren komt de ontstekingsreactie dus niet op gang. Een voordeel van Curcumine is dat het wel even effectief is als de conventionele medicijnen, maar dat het niet de bijwerkingen heeft van ontstekingsremmende medicijnen die nu op de markt zijn.
3 Kurkuma als antioxidant
Oxidatieve stress wordt verantwoordelijk geacht voor vele ziekten, maar bijvoorbeeld ook voor zoiets als versnelde veroudering. Oxidatieve stress wordt veroorzaakt door zogenaamde vrije radicalen. Dit zijn moleculen zonder gepaarde elektronen, vrije radicalen zijn zeer reactief. Ze reageren met belangrijke delen van de cellen zoals DNA, proteïnes en vetzuren. Doordat ze hiermee reageren, richten ze schade aan bij deze onderdelen van de cel. Antioxidanten beschermen het lichaam en de cellen tegen deze vrije radicalen. Kurkuma verhoogt als antioxidant, de antioxidant capaciteit van het lichaam. Curcumine is een sterk antioxidant, maar werkt eigenlijk op twee manieren om het lichaam te beschermen tegen de vrije radicalen.
Als sterk antioxidant kan Curcumine dankzij zijn chemische structuur de vrije radicalen neutraliseren. Maar daarnaast stimuleert Curcumine ook het lichaam om meer enzymen aan te maken die ook werken als antioxidant.
Deze enzymen zijn de natuurlijke eigen bescherming van het lichaam tegen deze vrije radicalen.
4 Curcumine is goed voor je hersenen
Vroeger dacht men dat neuronen alleen tijdens je jeugd konden delen en vermenigvuldigen, we weten nu dat dit ook tijdens je volwassen leven gebeurt onder invloed van het BDNF hormoon. BDNF staat voor Brain-Derived Neurotrophic Factor, een zenuwcel stimulerende factor die uitgescheiden wordt door de hersenen. Er wordt gedacht dat BDNF niet alleen te maken heeft met het delen en vermenigvuldigen van neuronen en het maken van nieuwe connecties, maar ook met de hersenfunctie en hersenziektes. Zo wordt gedacht dat gedaalde niveaus van dit hormoon verantwoordelijk kunnen zijn voor ziektes als depressie en de ziekte van Alzheimer.
Curcumine stimuleert de aanmaak van BDNF, waardoor het zou kunnen helpen bij het vertragen of misschien zelfs genezen van hersenziekten en de achteruitgang van de hersenen op hoge leeftijd.
Maar het zou zelfs kunnen dat het de hersenfunctie zodanig bevorderd wordt dat je geheugen er beter van wordt, of dat je er zelfs slimmer van zou kunnen worden. Maar tot nu toe zijn er alleen tests geweest op dieren. Er zal nog meer onderzoek gedaan moeten worden voordat dergelijke conclusies getrokken kunnen worden, en daarnaast zal het ook getest moeten worden op mensen.
5 Curcumine verlaagt het risico op hartziekten
Hart- en vaatziekten zijn doodsoorzaak nummer 1 in de wereld. Hartziekten zijn heel ingewikkeld en kunnen door veel verschillende factoren veroorzaakt worden. Er is dan ook veel onderzoek gedaan hiernaar voor het voorkomen en genezen van hartziekten. Curcumine heeft op een aantal van deze factoren invloed en kan zo helpen hartziekten te voorkomen. Curcumine verbeterd te functie van de binnenste bekleding van de bloedvaten, de endotheellaag. Als de endotheellaag niet goed werkt dan kan het de bloeddruk, bloedstolling en vele andere belangrijke functies niet onder controle houden. Veel hartziekten ontstaan door een niet goed werkende endotheellaag. Door de werking te verbeteren kan Curcumine helpen hartziekten te voorkomen. Studies naar de effectiviteit van Curcumine op de endotheellaag laten zien dat het even goed werkt als sporten en zelfs even goed werkt als een aantal conventionele medicijnen tegen hartziektes.
Ontstekingen worden ook verantwoordelijk gehouden voor hartziekten, en door de ontstekingsremmende en antioxidantfunctie van Curcumine, helpt het ook op die manier hartziekten te voorkomen en genezen.
Een studie met 121 patiënten die een kransslagader bypassoperatie ondergingen, bleek dat de groep die Curcumine kreeg een paar dagen voor en na de operatie, 65% minder kans hadden op een hartaanval in het ziekenhuis dan de groep die een placebo kreeg.
6 Kurkuma en kanker
Kanker is de verzamelnaam voor een ziekte die gekenmerkt wordt door een ongecontroleerde groei van cellen. Er bestaan veel verschillende soorten, wat de behandeling van kanker bemoeilijkt. Maar er zijn wel een aantal overeenkomsten tussen de verschillende soorten kanker. Curcumine heeft op een aantal van deze overeenkomende factoren effect, en zou dus in theorie kunnen helpen met het voorkomen van kanker. Misschien zelfs op een bepaalde manier of in een bepaalde vorm zou kunnen helpen met de behandeling en hopelijk genezing van kanker. Onderzoekers hebben onderzocht wat voor effecten Curcumine kan hebben in de behandeling van kanker. Het kan effect hebben op de groei, ontwikkeling en verspreiding van kanker op een moleculair niveau.
Onderzoek heeft aangetoond dat Curcumine de groei van nieuwe bloedvaten in de tumor kan verminderen, de verspreiding van kanker kan verminderen en bij kan dragen in de dood van kankercellen.
Maar helaas zijn deze resultaten tot nu toe alleen gevonden in onderzoeken op dieren. Of Curcumine in hoge dosis hetzelfde effect heeft bij mensen is nog niet (voldoende) onderzocht. Natuurlijk zou de Curcumine dan moeten worden toegediend met Piperine om de opname te bevorderen en het effect te vergroten. Er lijkt wel bewijs te zijn dat het kanker kan voorkomen. Voornamelijk soorten kanker die voorkomen in de spijsverteringsorganen zoals darmkanker. Zo is onderzoek gedaan met 44 mannen met laesies in de dikke darm. Deze laesies zijn normaal goedaardig, maar kunnen ook kwaadaardig worden en dus leiden tot kanker. De mannen moesten 4 gram Curcumine per dag tot zich nemen voor een periode van 30 dagen. Na 30 dagen bleek dat de mannen 40% minder laesies hadden. Door de vermindering van de laesies, zou dus kanker voorkomen kunnen worden. Maar voor conclusies is het nog veel te vroeg. Het onderzoek naar Curcumine en het effect op kanker staat nog in de kinderschoenen. Omdat kanker zo’n ingrijpende en verwoestende ziekte is, wordt er nu wel intensief gekeken naar Curcumine als een mogelijk medicijn of aanvulling op de bestaande medicijnen.
7 Curcumine en artritis
Er bestaan verschillende soorten artritis, maar de meeste hebben te maken met een ontsteking in de gewrichten.
Artritis is een steeds groter wordend probleem. Maar mensen met artritis lijken goed te reageren op Curcumine supplementen. Dat komt door de ontstekingsremmende werking van Curcumine.
Uit een onderzoek bleek zelfs dat Curcumine effectiever was dan de standaard voorgeschreven ontstekingsremmer. Maar er is veel meer onderzoek gedaan naar het effect van Curcumine en artritis en vele andere onderzoeken vonden een verbetering in de symptomen van artritis na het nemen van supplementen met Curcumine.
8 Curcumine als behandeling tegen depressie
Er wordt onderzoek gedaan naar Curcumine als behandeling voor depressie. De eerste resultaten zijn veelbelovend. In een gecontroleerd onderzoek werden 60 depressieve mensen ingedeeld in drie verschillende groepen. De eerste groep nam de standaardbehandeling voor depressie (in dit geval Prozac), de tweede groep nam elke dag een gram Curcumine, en de derde groep nam beide. De groep die beide nam had de beste resultaten. De resultaten van groep 1 en 2 hadden vergelijkbare resultaten. Dat betekend dus dat Curcumine even effectief was als Prozac.
Volgens dit onderzoek kan Curcumine een behandeling zijn voor depressie. Hoe en waarom is nog niet helemaal duidelijk, maar er wordt aangenomen dat dit te maken heeft met het feit dat Curcumine de aanmaak van het BDNF-hormoon stimuleert.
Er wordt gedacht dat lage niveaus van BDNF zijn verbonden met depressie. Daarnaast bestaat er ook wat bewijs dat Curcumine serotonine en dopamine kan stimuleren. Net als bij BDNF wordt aangenomen dat te lage niveaus serotonine en dopamine verantwoordelijk kunnen zijn voor depressie.
9 Curcumine en ouderdomsziekten
Het is logisch dat als Curcumine ziekten kan voorkomen dat het dan ook helpt bij een langer en gezonder leven. Zeker gezien Curcumine ouderdomsziekten als hartziekten, kanker en de ziekte van Alzheimer kan voorkomen. Curcumine is daarom tegenwoordig ook heel populair als supplement tegen veroudering. Zoals hierboven al beschreven is, is Curcumine ook ontstekingsremmend en een antioxidant. Veroudering en ouderdomsziekten lijken ook verbonden met chronische ontstekingen en oxidatieve stress.
Dus afgezien van het effect op ziekten, zou Curcumine ook direct kunnen bijdragen aan een langer leven en het tegengaan van ouderdomsziekten doordat het chronische ontstekingen en oxidatieve stress helpt voorkomen.
Tot slot…
Als je een Curcumine supplement wilt gaan nemen, dan zijn er meer dan genoeg aanbieders van supplementen. Online winkels en reformzaken hebben vaak een grote collectie. Ik raad je alleen wel aan om te zoeken naar een supplement wat naast Curcumine ook Piperine bevat. Als je een supplement vindt met Bioperine dan is dat ook goed. Bioperine is namelijk gewoon een andere naam voor Piperine. De opname van Curcumine met Piperine (of Bioperine) is namelijk 200 keer zo groot als zonder Piperine. Zonder Piperine gaat de meeste Curcumine dwars door je heen zonder opgenomen te worden.
Maar wil je geen supplement nemen, zoek dan eens naar recepten met Kurkuma. Door zoveel mogelijk kurkuma te gebruiken tijdens je maaltijden (het is ook erg smakelijk als thee!) kun je ook van talloze gezondheidsvoordelen genieten!
Bronnen:
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC3633300/
http://www.jci.org/articles/view/57132
http://pubs.acs.org/doi/pdf/10.1021/ol000173t
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pmc/articles/PMC2504526/
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/19233493
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/12680238
http://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/7390600
http://www.hindawi.com/journals/tswj/2009/624894/abs/
http://www.immunityageing.com/content/7/1/1
Geef een reactie