Krabbelen. Schetsen. Tekenen. Alles bevragen.

Hoe komt het dat schetsen / tekenen, je er toe zet om alles weer te bevragen?

Ik neem je in dit verhaal mee in het belang van de tekening. De schets. De krabbel, en de invloed van die tekening in de wereld van ontwerpen. Tekenen is één van de dingen die ik, maar eenieder ander ook, vanaf het jongs af aan in ons leven doet. Het hoort erbij. Tekenen, krabbelen met potloden, stiften op alles waarop het zich toe laat te kladderen. Het is altijd de beste manier om kinderen te vermaken en het is was DE ultieme tijd verslinder in een saaie klassen. Voor mij waren dat vooral de geschiedenis en economie klassen. Tekenen, krabbelen, schetsen hoort er bij in ons dagelijks leven. Van kleine systematische krabbels in de marge van je notitieboekje tot het creëren van een realistische weergaven. Als tuinarchitect moet ik gewoon soms schetsen, krabbelen. OK, niet ‘een beetje’. Heel veel ! Vanuit de verschillende invalshoeken, voor panorama’s of om de vorm helder te krijgen van het ontwerp en het beplantingsplan. Elk ontwerp dat ik maak heeft schetsen vanuit diverse invalshoeken en perspectieven. Om er zeker van te zijn dat het resultaat dat ik samen met jou wil bereiken ook uitvoerbaar en dus haalbaar is.

Het maakt niet echt uit of ik een nieuw ontwerp maak voor een klant, of dat jij tekent voor een schoolopdracht of dat wij iets willen creëren voor ons plezier. Tekenen, schetsen, krabbelen speelt een belangrijke rol in de (tuin)architectuur, misschien wel de belangrijkste! Zonder te tekenen, te schetsen worden ideeën niet concepten en concepten geen realistische weergaven.
Kijk ook maar naar de mode industrie, de architectuur van gebouwen, van nieuwe producten… alles begint in de schets fase met een potlood!

Hoe meer we denken, hoe minder we weten

Tekenen helpt mij om de werkelijke aard en oorsprong van architectonische en natuurlijke voorwerpen te verkennen. Door middel van tekenen, ontwikkel ik de vaardigheid om de wereld op een meer complexe manier te zien. Een manier die het mij toelaat om de ruimtelijke functies te zien, en zelfs te voelen.
In mijn studententijd tot tuinarchitect heb ik ontelbare schetsen gemaakt van diverse voorwerpen, abstracte objecten, natuurlijke voorwerpen, planten, tuinen, gebouwen tot het schetsen van drukke winkelstraten. En al deze schetsen hebben mij laten beseffen dat hoe meer ik schetste hoe minder ik eigenlijk wist. De eenvoudigste voorwerpen waren ineens moeilijk om te tekenen, zelf de omtrek was onmogelijk om te tekenen. En elke keer als ik mijn potlood in mijn hand nam, begon ik te analyseren wat ik wilde tekenen. Hoe meer ik analyseerde, hoe meer vragen ik mijzelf stelde.

 

Vergeten wat ik weet

Als ik teken, besef ik al snel dat alles wat ik weet over de wereld er eigenlijk niet er toe doet, dat het geen nut heeft om dat te weten. Wat ik weet en wat ik zie zijn twee volledig verschillende, niet-verwante dingen, als het gaat om schetsen. Voor mijn studie tekenende ik gewoon de optische illusies van dingen in plaats van hun werkelijke maten of zelfs vormen.
Tekenen of schetsen is in het begin niet zo eenvoudig als het lijkt. Het kan een nuttige vaardigheid zijn maar het kan ook een echte strijd zijn. Als ik geen onderscheid maak tussen wat mijn gedachten mij vertellen en wat mijn ogen eigenlijk zien, zal ik nooit in staat zijn om een realistische tekening te realiseren, en een uitvoerbaar ontwerp te maken.
Je zult mij in eerste instantie misschien niet geloven, maar denk even terug aan de laatste keer dat jij een schets maakte. Denk even terug aan de oriëntatie en de locatie van de verschillende voorwerpen waarvan je een schets maakte. Misschien was het ene dichterbij en andere verder weg, of was het gedeeltelijk bedekt door iets anders. In zo’n situatie is het onmogelijk om de voorwerpen te tekenen zoals ze in hun “natuurlijke” staat zijn. Bijvoorbeeld, een achthoekig blok ter grootte van een schoenendoos zal op het eerste gezicht niet op een kubus lijken, maar zal wellicht groter zijn dan een stoel in de verte, die in feite op een plat voorwerp kan lijken.

Het scheiden van ons onderbewustzijn en onze ogen

Ik ben mij ervan bewust van het feit dat wat ik WEET en wat ik ZIE niet altijd samen gaan. Dat betekent dat mijn onderbewustzijn een spelletje met mij wil spelen. Simpelweg om mij te vertellen iets te tekenen vanuit een herinnering en veel minder dan wat ik echt voor mij zie.
Het menselijk brein codeert de logische aspecten van de dingen, hun werkelijke maten, vormen, volume, letterlijk alles. Vanaf jongs af aan leren we dat sommige dingen groter of kleiner zijn dan anderen. Bijvoorbeeld een boom zal altijd groter zijn dan een struik. En dat betekent dat bij het schetsen van een laan in het park dat ons onderbewustzijn zou kunnen suggereren dat sommige dingen groter zijn dan ze eigenlijk zijn, alleen maar omdat wij dit zo gecodeerd hebben in ons leven.
Soms kunnen we onbewust een boom groter tekenen dan een struik en een bankje, gewoon omdat we deze code hebben meegekregen vanuit onze basis. Maar dat betekent niet altijd dat het juist is. Misschien, van het punt van observatie, moeten de struiken en de bank groter worden getekend dan de boom. Simpelweg omdat het bankje en de struiken dichter bij staan dan de boom.
In dit soort gevallen moeten we ons logisch denken even blokkeren, alles vergeten wat we al weten en wat gecodeerd is. Kijk, voel, observeer en schets wat je ziet.

 

Bewustwording

Als je een goede tekening wilt maken begin met eerst alles zorgvuldig te analyseren wat je precies wil gaan tekenen/schetsen. Analyseer de algehele situatie, de vorm en grootte van de compositie. Dan ga je kijken naar licht en schaduw, waar komt het vandaan, wat is de intensiteit en hoe zijn ze van invloed op de textuur en de zichtbaarheid van je voorwerpen in je compositie. Je zult je plotseling bewust worden van alle factoren om je heen die een invloed uitoefenen, niet alleen op de tekening maar op je perceptie van hoe jij de wereld ziet. Je wordt je bewust waar objecten van gemaakt zijn, wat voor materiaal, textuur, gevoel, hun positie in het geheel en hun plaats in jouw tekening. Je begint gewoon alles wat je ziet te analyseren, en hoe deze afzonderlijke objecten van invloed zijn op elkaar, want tenslotte is alles één. In deze schetsfase wordt je bewust van de diepte van objecten en voorwerpen, hoe ze werken, hun beweging, en waar ze van gemaakt zijn. Je wordt meer gevoelig voor details, niet alleen in je schetsen en tekeningen maar ook in je dagelijkse leven. Sommigen zeggen ook wel eens dat ik een ‘detail filosoof’ ben… tja , ik heb ontzettend veel geschetst!
Wanneer ik aan het schetsen ben, bestudeer ik instinctief het voorwerp dat ik schets. Ik analyseer de vorm, grootte, kleur, textuur, positie, materiaal, gevoel en soms zelfs de geur. Gaandeweg om erachter te komen hoeveel vragen ik mijzelf kan stellen over wat ik eigenlijk aan het schetsen ben. Schetsen en tekenen zorgt er voor dat we weer nadenken over de aard, de bron, de oorsprong van voorwerpen, waar dienen ze voor, waar komen ze vandaan, hoe functioneren ze , hoe groeien ze, in wat voor leefomgeving passen ze, is het kindvriendelijk, is het hufterproof, wat doet het weer met deze voorwerpen…

De veranderende kunst

De kunst en kunde van het tekenen is voortdurend in beweging. Er komen voortdurend nieuwe materialen en technieken. En het moet allemaal voldoen aan de hedendaagse visuele weergave. Wanneer ik kinderen zie schetsen proberen zij het al vaak aan te passen aan de moderne trends. Scherpe lijnen, duidelijk, alsof ze al zo gewend zijn aan de print-achtige stijl.
De stijl van mijn ontwerpen is altijd verschillend, de perceptie van de wereld verandert constant. Alles is onderdeel van het geheel en alles is één. Als schetsend heb ik mij een unieke aanpak aangeleerd op de compositie van lijnen. Ik wordt mij ervan bewust dat alles wat mij omringt kan worden onderverdeeld in lijnen, die elkaar kruisen in gevarieerde hoeken en op uiteenlopende punten.
Ik besef mij hoe belangrijk de rol van de lijn, of de draad, in mijn leven is, en mijn perceptie van afzonderlijke voorwerpen.

Ik kan alleen schetsen met een potlood in mijn hand, door mij af te vragen wat ik nu eigenlijk schets/teken. Door constant vragen te stellen. Door de compositie te doorleven, te voelen, te ruiken, te proeven. Mijn ontwerpen zullen altijd handgetekend zijn. Ik ben ervan overtuigd dat ik op deze manier mijn gevoel in het ontwerp kan laten leven. Een computer kan nog zo’n mooie weergave geven… maar het gevoel ontbreekt vaak. De tuin is een plek waar je je geborgen wilt voelen, rust wilt ervaren of een plek waar de kinderen veilig kunnen spelen. Een plek om in alle rust jezelf te zijn of je nu van tuinieren houdt of alleen lekker wilt loungen, zwemmen, koken, eten. Je wil een tuin om van te genieten. 365 dagen lang.

 

Tuin inspiratie

Ik zie dat de wereld om mij heen constant verandert. We hechten steeds meer waarde aan een gezonde, actieve levensstijl, de herkomst van voedsel en een aangenaam buitenleven. De vormen zijn krachtig en energiek met een sportieve knipoog. Zo ontstaat een optimistische, atletische sfeer die voor zowel inspanning als ontspanning zorgt. Ook de klimaatverandering heeft invloed op de inrichting van de buitenruimte. Integratie en emancipatie weerspiegelt zich in de tuin door alles wat erin staat een gelijke waarde toe te kennen. Er zijn geen blikvangers of specifieke zichtlijnen en de kleuren zijn gemengd en vriendelijk. Het resulteert in een sfeer waar iedereen zich prettig voelt.
Rust. Harmonie. Balans. In een hectische bestaan heeft iedereen behoefte aan een plek waar de rest van de wereld even ophoudt te bestaan. Een omgeving die energie geeft en geen energie kost. De natuur heeft echt alles in huis om zo’n tuin te creëren. Beslotenheid, intimiteit en rituelen vormen steeds meer de basis, terug naar de bron. Met natuurlijke materialen, met reliëf, en organische ronde vormen. De zintuigen mogen weer geprikkeld worden; van geurende, aaibare en mooi ogende planten die in de wind een zacht geruis geven, of waarvan de vruchten als een sensueel genot mogen worden ervaren.
Tekenen en schetsen vertaald in de tuin betekent het gebruik van lijnen, een duidelijke verdeling van zowel het horizontale als het verticale vlak en het aanzetten van het bijzondere in een tuin, vertaald naar verblijfsplekken, zichtassen, doorkijkjes en avontuurlijke routes.
Door op verschillende manieren om te gaan met duurzame materialen ontstaan contrasten op verschillende schaalniveaus. Eenvoud in de materialisatie zorgt voor een rustgevende en ontspannen buitenruimte met zowel open als gesloten gedeeltes. Elk ontwerp is een combinatie van creativiteit en durf, ergens tussen droom en werkelijkheid.

Dus voordat je weer een potlood in je hand neemt…onthoud dat je alles wat je weet over de wereld en wat je ooit hebt geleerd beter kan vergeten. En begin opnieuw met vragen. Elke keer opnieuw.