Ik zeg wel eens gekscherend dat ik luister met mijn vingers, en toch is dat zo. Ik kijk naar de vingers van degene die ik masseer. Net als elk ander lichaamsdeel spelen je vingers een belangrijke rol in je leven, je gezondheid en je alledaagse bezigheden. Vingers kunnen erg handig zijn, maar zonder dat je het misschien doorhebt weerspiegelen je vingers je algehele staat van gezondheid.
In de laatste paar jaren hebben verschillende studies aangetoond dat je vingers daadwerkelijk in staat zijn bepaalde aspecten van je lichamelijke en emotionele gezondheid te onthullen. Ook kunnen ze het één en ander duidelijk maken wat betreft je persoonlijkheid en gedragskenmerken. Aangezien je je waarschijnlijk tot nu toe niet bewust was van hetgeen je vingers je al die tijd proberen te vertellen, ga ik in dit artikel wat verder in op je vingers.
Onthoud
Naast het belang van de uitstraling van je handen, kunnen je vingers je ook veel aanwijzingen geven over je algemene gezondheid en persoonlijkheid. Misschien zal deze informatie op een dag van pas komen als je je ergens zorgen over maakt of bij het opsporen van bepaalde problemen en het zoeken naar manieren om deze problemen te behandelen.
17.000 voellichaampjes
De huid van je vingers is bezaaid met meer dan 17.000 receptoren, voellichaampjes. Er zijn verschillende receptoren zoals mechanoreceptoren (aanraking en druk), Merkel receptoren (fijne details), Ruffini receptoren (diepe aanhoudende druk), Meissner receptoren (langzame trillingen), Pacinian receptoren (snelle trillingen), thermoreceptoren (temperatuur), nocireceptoren (sturen informatie door aan je zenuwen), proprioceptoren (informatie verstrekken aan het brein). Deze receptoren zijn verbonden met de somato sensorische cortex. De somato sensorische cortex is dat gedeelte van het brein waar (somatische) lichaamsinformatie wordt verwerkt. Dit omvat tast-, pijn- en temperatuurprikkels en is verantwoordelijk voor houding en beweging van lichaamsdelen.
Oorzaak en klacht
De vingers spelen een belangrijke rol bij het behandelen van de oorzaak van een klacht. Zo wordt niet het probleem zelf behandeld, maar wordt de oplossing gezocht in het moment van waaruit het probleem is ontstaan. Het moment dat het immuunsysteem werd aangetast. Denk hierbij aan de gevolgen van zeer heftige emotionele gebeurtenissen, psychische en/of psychosomatische problemen, veranderingsprocessen, blokkades, angsten en fobieën. Een meer op de vinger toegespitste behandeling heeft ook baat bij ADHD, incest, coma, hyperventilatie, restless legs, burn-out, stress, migraine, chronische vermoeidheid, verslavingen, relatieproblemen, schouder-, rug- en nekklachten, hoofdpijnen, angsten, afvallen, hoofdpijn, stoppen met roken, onzekerheid, vinden van een doel, e.d.
Door de techniek van de uitwisseling van die emotionele bevindingen en het niet (meer) hebben over dat emotionele gevoel van die gebeurtenis is er in de meeste gevallen snel resultaat. Het is het samengaan van de oude ervaring met het nieuwe, huidige bewustzijn wat deze methodiek succesvol maakt. Mede doordat deze wijze van reflexologie niet naar de ziekte kijkt die de cliënt heeft, maar naar welke cliënt de ziekte heeft.
Reflexolgie van de vingers?
De werkwijze waarbij ik gebruik maak van de reflexologie van de vingers is gebaseerd op eeuwenoude kennis over de verbinding tussen onze vingers en onze hersenen m.b.t. ziektebeelden en gedragspatronen. Al jarenlang ben ik geïnteresseerd in oude geneeswijzen.
Tijdens een werkbezoek naar China in 2009 kwam ik in gesprek met een “oude meester” over traditionele Chinese en oude geneeswijzen.
Gelukkig had ik een goede tolk bij, ook een vriend. De oude man was zo gepassioneerd over zijn pressuur die via vingers kan worden toegepast dat ik dat van hem wilde leren. In eerst instantie was hij niet genegen om het mij te geheim van vingerpressuur leren. Hij had daar trouwens nooit over nagedacht. Het was iets waar hij zijn hele leven op gestudeerd had en hij had nooit nagedacht om dit door te geven, te delen met anderen. Zeker niet een Westerling. Uiteindelijk heb ik in de dagen, avonden en soms nachten die volgden heel veel informatie van hem mogen ontvangen en heb in de afgelopen jaren de techniek op vele vlakken in mijn eigen praktijk mogen vertalen.
Hoe werkt reflexologie van de vingers?
De reflexologie van de vingers stelt dat ons leven wordt bepaald door hoe we met gebeurtenissen omgaan. We plakken een emotie aan een gebeurtenis. Die emotie geeft ons lichaam een gevoel terug. Dit alles wordt in ons geheugen opgeslagen waardoor het brein in staat is ons snel informatie te geven over het huidige waargenomen moment. Ons brein produceert hersengolven waardoor ons brein in normale omstandigheden snel kan schakelen tussen die diverse hersendelen tijdens verschillende situaties. Ons lichaam wil namelijk een zo juist mogelijke indruk krijgen van de situatie waarin we ons begeven zodat het op de juiste manier kan handelen. Bijvoorbeeld vechten, vluchten of verstarren wanneer dat nodig is. Bij klachten daarentegen is het brein niet in staat die gewenste hersengolven op de juiste manier te produceren of zelfs maar goed te interpreteren. In plaats van juist handelen is de energie verschoven naar een zwakkere plek in het lichaam of naar een gedachtepatroon uit soortgelijke situaties uit ons brein. In beide gevallen zal dit leiden tot een lichamelijk probleem. En als het vaker voorkomt dat niet de juiste informatie gegeven wordt aan het lichaam kan de ziekte chronisch worden. Door nu de vingers op de bepaalde plekken te bewerken wordt er een tegen impuls gegeven aan de hersenen zodat er nieuwe hersengolven worden geproduceerd ter vervanging van de oude hersengolven.
Als je blijft praten over wat de klacht is, zal de klacht alleen maar sterker in je gedragspatroon geworteld gaan worden in plaats van dat er gezocht wordt naar dat wat wenselijk is als je de klacht niet meer zou hebben.
Emotionele ervaringen van gebeurtenissen in het lichaam
Om goed te kunnen handelen, bijvoorbeeld in een moeilijke situatie, wordt er adrenaline in ons brein aangemaakt. Daardoor zijn we in staat om in actie te komen bijvoorbeeld om te kunnen vechten, vluchten of verstarren. Soms kunnen of konden we niet handelen zoals we dat zouden willen. Dit zorgt voor een overschot aan adrenaline. Die adrenaline die in het lichaam achterblijft wordt omgezet in een soort kristalletje wat net onder de huid in de vingers voelbaar is. Deze gebeurtenissen bevatten zelf geen emoties, die verbinden we er zelf op individuele wijze aan. Om beter te onthouden. Niet om beter te leven. De emotie en het daarbij behorende gevoel is dus een persoonlijk aspect. In en met vingerpressuur kijk ik niet naar de huidige klacht(en) maar hoe de emotie en dus het gevoel zich kon manifesteren in het lichaam.
Als ik met de juiste druk op bepaalde punten de aanwezige emotie kan veranderen, dan zal een andere gemoedstoestand optreden waardoor genezing mogelijk is.
De werking van de vingers
Via de vingers worden emotionele negatieve gedachtepatronen omgezet naar een positief gedrags- en gedachtepatroon. Tijdens mijn sessies begin ik met de rechterhand waarbij elke vinger een ander deel van de linkerhersenhelft aanstuurt.
De linkerhersenhelft vertegenwoordigt niet alleen het denken maar ook hoe het verleden is opgeslagen. De middelvinger (digitus medius) van de rechterhand bevat een soort tijdslijn waarin af te lezen is op welke leeftijd er een emotionele gebeurtenis heeft plaatsgevonden.
De linkerhand en -vingers, die in verbinding staan met de rechterhersenhelft, staan voor de intuïtie en ook voor onze toekomst. Deze hand representeert het creatieve deel van onze intuïtie en voor het creëren van een wenselijke toekomst. Deze eenvoudige aanpak zorgt er voor dat die beide hersenhelften in balans komen. Het negatieve denken wordt steeds minder en het vertrouwen in de eigen kracht wordt verhoogd.
Onze vingers
Daar de vingers de meeste receptoren bevatten die regelrecht in verbinding staan met onze hersenen is het logisch de vingers te gebruiken om diezelfde hersenen te her-programmeren. Zeker als die gebeurtenissen al lange tijd een negatieve invloed op ons leven hebben gehad. Eigenlijk zijn onze hersenen niets anders dan een soort harde schijf om de informatie over alles wat je in je leven hebt meegemaakt op te slaan. Zelfs van de dingen die je in eerste instantie niet eens meer weet te herinneren. Jouw vijf zintuigen registreren meer dan je in eerste instantie zou verwachten. Door de complexheid aan indrukken moeten onze hersenen selectief omgaan met die gegevens. Door dat selectief geheugen doen we 95% van onze handelingen onbewust.
Dit proces is handig voor je dagelijkse handelingen maar heel lastig bij veranderingsprocessen. Praten, en dus onze taal, kan bij veranderingsprocessen weerstand oproepen omdat taal veel te begrensd is. We hebben veel taal nodig om de juiste gevoelens duidelijk te krijgen. Taal heeft dan ook een oppervlaktestructuur. Als ik namelijk zou zeggen dat ik gelukkig ben, zegt dat niets over de emotie die ik aan dat woord ‘gelukkig’ verbind. Kunnen woorden die je leest, hoort of zelfs denkt jouw helpen te veranderen? Jouw gedachtes, jouw gedragsmotivaties en jouw handelen in jouw 95% onbewuste leven kan je toch niet zomaar met een simpel veranderingsproces omzetten. Of toch wel?
Vingerpressuur werkt direct diep in op het proces omdat deze oude methode gebruik maakt van de energiestroom tussen de vingers en de hersenen. Vingeroefeningen en -handelingen die gebruikt worden tijdens een sessie werken direct in op ons gedachtepatroon en dus op de hersenen. Onze hersenen die 2% van ons totale gewicht wegen hebben zo’n 25 á 30% van de energie nodig uit je ademhaling en je voeding. De informatie die aan ons lichaam teruggegeven wordt, houdt ons in leven. Die informatie uit je verleden zit ook in de vingers en kan met simpele handelingen geneutraliseerd worden. Ons denken en handelen wordt voor een groot deel bepaald door hoe wij de dingen uit het verleden hebben ervaren en we slaan dat op in ons bewustzijn. Onze vijf zintuigen zijn daar het meest verantwoordelijk voor. Daar is niets mis mee en dat werkt in normale omstandigheden perfect.
Maar hoe werkt dat bij traumatische gebeurtenissen. Je hersenen roepen direct het angstbeeld van toen op en geven dat via de somato sensorische cortex weer terug aan je lichaam, zelfs als het vanuit een herinnering komt van vele jaren geleden. Want voor de hersenen maakt het niet uit of het nu een werkelijkheid is of dat je je het herinnert. Denk maar eens aan een citroen die je door snijdt en wilt gaan opeten. Het zal effect hebben in je lichaam, het water loopt in je mond. Voor je hersenen is het logisch om negatieve patronen te tonen want de hersenen willen je vertellen dat die patronen een negatieve invloed hebben op lichaam en geest en willen er snel vanaf. Het vreet energie. Om traumatische situaties uit je verleden uit je gedachtestroom te krijgen is het daarom verstandig om ze op een snelle en eenvoudige manier te elimineren. En dat is niet door ze nog eens mee te maken door er tijdens de vele sessies over te praten. Het gedachtepatroon is door een simpele vingerbeweging eenvoudig verlost uit je emotionele centrum. Want daar komen de herinneringen, die je eigenlijk niet meer wenst, vandaan.
Je brein als computer
Je kunt je brein vergelijken met een computer. Vaak gaat het goed maar soms komt er een storing en is de computer geïnjecteerd door een virus. Ergens in het systeem is er een fout geconstateerd. Soms helpt een virusscan maar veelal is het beter een compleet systeemherstel uit te voeren. Zeg maar: terug naar de fabrieksinstellingen of zeker naar een vorige datum waar er nog geen problemen werden geregistreerd. Een herstelpunt. Vingerpressuur kun je vergelijken met een virusscanner. Niet alleen het virus zelf wordt aangepakt maar ook de oorzaak waardoor het kon gebeuren wordt afgesloten. Op die manier kan dat virus niet meer terugkeren.
Vechten of vluchten of …
Dat we kunnen handelen heeft te maken met het ontstaan van een chemisch proces in ons lichaam. We handelen vanuit ons gevoel. De hersenen zorgen er voor dat er tijdens een stress moment adrenaline wordt aangemaakt. Die adrenaline is nodig om te kunnen handelen en we kunnen het benutten om bijvoorbeeld te vechten. Onze spieren zijn gespannen en we kunnen het gevecht aan. Tijdens de aanmaak van adrenaline is er ook de aanmaak van endorfine. Deze stof zorgt dat je je alleen maar bezighoudt met dat wat je moet doen. Als we denken dat we niet kunnen winnen zijn we in staat om hard weg te rennen. Onze spieren in de benen geven ons de kracht om te rennen. Maar er is natuurlijk nog een mogelijkheid om te reageren, namelijk heel stil blijven liggen zodat je niet opvalt. We noemen dat verstarren. Door ons handelen verbruikt ons lichaam de adrenaline. De achtergebleven, niet gebruikte, adrenaline geeft, in combinatie met zuurstof en vocht, een soort kristallisatie onder de huid van voornamelijk de handen en vingers. Door de huidige tijdsgeest van veel stress, opwinding en niet ontladen blijft die adrenaline in je lichaam achter. Niet alles natuurlijk maar genoeg om effect te hebben op je gezondheid. Zeker als die opwinding en stress steeds hoger oploopt. De hersenen blijven de bijnierschors aanzetten tot het aanmaken van adrenaline en het lichaam kan het niet omzetten tot actie.
Adrenaline
Stel, er is in je leven iets ergs gebeurd en je hebt het niet op de juiste manier kunnen oplossen of verwerken. De ongebruikte adrenaline bleef in je lichaam achter en vormde met je lichaamssappen kristalletjes. Die kristalletjes zitten daar jarenlang net onder je huid zonder dat je het in de gaten hebt. Het kan op die plek misschien wel een energielek veroorzaken.
Door die kristalletjes te masseren worden ze weer opgenomen in je lichaam. Daar de kristalletjes op een soort tijdslijn zitten kan er met vingerpressuur bekeken worden op welk moment in het leven dit heeft plaatsgevonden. Door het corresponderende gedachtepatroon in de hersenen van waaruit het kristalletje is ontstaan te veranderen, wordt de oorzaak geneutraliseerd. Waardoor genezing mogelijk wordt. Simpelweg de vingers kneden, wrijven, trekken, omvatten en duwen waar nodig en je bent een ander mens. Makkelijker kan niet, toch?
Je vingers
De handpalm staat voor de heerser in ons. De handpalm zegt iets over onze wilskracht. De handpalm is de poort om snel energie te ontvangen.
De rechterhand staat voor het denken en voor het beredeneren vanuit het verleden. De rechterhand staat in verbinding met je linker hersenhelft en geeft je informatie over hoe het brein je lichaam dit emotioneel terugkoppelt.
De linkerhand heeft verbindingen met je rechter hersenhelft welke je intuïtie bestuurt. Ook hebben de vingers aan de linkerhand de mogelijkheid om toekomst gericht te zijn. (Wat willen we, waar willen we naar toe en zijn we ertoe in staat?)
Op de vingers en met name de middelvinger van je rechterhand is er de mogelijkheid om terug in de tijd te gaan. Je brein heeft een bepaalde manier om herinneringen op te slaan. Je brein doet dit via een soort tijdlijn. Door vragen te stellen over bepaalde momenten uit het verleden of vragen te stellen over huidige processen, zorgt je brein voor de aanmaak van adrenaline om die emotie weer terug te geven aan het lichaam. Op de vingers is dit voelbaar als kristalletjes onder de huid. Door nu te kijken op welk deel deze kristalletjes zich voordoen kan je bijna op het jaar nauwkeurig de oorzaak gevonden worden. Meestal op een plek tussen je 5e en 15e jaar. Dit komt omdat de eerste jaren wel veel wordt ervaren maar er nog geen duidelijke opslag is van die gebeurtenissen. Tussen het 3e en 7e jaar is het brein in staat om diverse zaken op te slaan en weer terug te koppelen via je herinnering. Tussen je 7e en 18e jaar, is er nog iets meer aan de orde. Je gaat er zelf ook een draai aan geven. Soms beslis je zelf of ervaar je de gebeurtenis heftiger dan noodzakelijk. Soms ga je er tegen in. Je neemt zelf de verantwoordelijkheid daarin.
Je brein wil maar één ding
Het brein heeft in die periode een voorkeursproces ontwikkeld. Het accepteert jouw visie over de gebeurtenissen en zal vanaf nu alle gebeurtenissen lijkend op die in die eerste jaren als gelijke analyseren. Eigenlijk wil je brein maar 1 ding en dat is jouw behoeden voor gevaar en in leven houden. Het zorgt dat je kunt overleven. Het helpt je niet om gelukkig te zijn of je te helpen met leuke dingen. Dat zou het afhouden van zijn taak. De andere kant van je brein doet dat dan weer wel. Die is speciaal ontwikkeld voor alle nieuwe stappen die je wilt nemen of op je pad krijgt. Vertrouwen op je intuïtie is dan van belang zonder het af te wegen met je rechter deel van je brein. Want die kijkt naar gelijke processen. Heb je eerder een blauwtje gelopen zal het rechter deel dat direct kenbaar maken bij een nieuwe poging een relatie te beginnen. Het masseren en behandelen met vingerpressuur van de rechterhand zal een andere herinnering vormen in het brein en zullen de nieuwe stappen of het lichamelijk herstel makkelijker doen verlopen.
Waar staan je vingers voor?
De wijsvinger (digitus secundus manus of index)
Deze vinger staat in verbinding met je dikke darm. Het is de vinger die te maken heeft met het tot je nemen. Zowel voedsel als de emoties van anderen. Ben je gevoelig en zijn je darmen van slag, ga dan met deze vinger aan de slag.
Hoe?
Simpel, door hem te kneden, te omvatten, met je nagels van je andere hand er aan weerszijde langs te gaan en op het puntje van je vinger te drukken. Zo vaak als mogelijk.
Ook laat deze vinger zien hoe je in je leven staat. Leg je alles bij jezelf neer of hef je het bestraffende vingertje op? Deze vinger staat ook voor je ambitie. Eetstoornissen zijn met deze vinger goed aan te pakken. Ook helpt deze vinger bij acute ontstekingen van gelaat, mond en keelholte.
De middelvinger (digitus medius)
Deze vinger heeft een centrale rol. Aan de binnenkant van de vinger is je hele lichaam geprojecteerd. Het topje tot het kootje is je gezicht, de rest van je vinger en tot de onderkant van je hand is de rest van je lichaam. De zijkanten waar duidelijk de kristallen waarneembaar kunnen zijn, hebben betrekking op je hele leven. Het is een soort tijdslijn. Beginnend bij de aanzet bij je hand en gaat via het kootje (de pubertijd) naar het puntje van je vinger (het nu). De middelvinger staat in verbinding met de Kringloop meridiaan.
Deze vinger brengt onze geest tot rust en reinigt ons bloed. Deze vinger staat voor ons gedrag en hoe we dit gedrag emotioneel uiten. Ook staat de middelvinger voor het beter stromen van het bloed. Deze vinger geeft ook steun bij psychische en psychologische stoornissen
De ringvinger (digitus anularis)
Deze vinger staat in verbinding met je buik. In je buik zitten je gevoelens. Je verdriet en blijheid. Denk maar eens aan de vlinders in je buik als je verliefd bent. Of als je ergens tegenop ziet. Deze vinger staat in verbinding met de Drievoudige verwarmer.
Met deze vinger is de energiehuishouding te regelen, verbeter je je intuïtie en kom je beter in balans. Ook is deze vinger in te zetten bij acute keelontsteking, halfzijdige hoofdpijn, liefdesverdriet en heftige emoties. Maar ook goed inzetbaar voor buikgriep.
De pink (digitus minimus manus)
Deze vinger staat voor je zelfvertrouwen en hoe jij het leven ervaart. De vinger staat in verbinding met de hartmeridiaan. De pink heeft ook grote invloed op je dunne darm.
De duim (pollex)
De duim staat voor de intuïtie. Vertrouw je op jezelf of is dat ver te zoeken? De duim staat in verbinding met je longen. De duim heeft ook met je emoties te maken. Iets verder, aan je duim, zit je muis. Daar zit ook een energiepunt. Heb je veel angsten en fobieën dan is dit de ideale plek om te masseren. Hoe angstiger je bent hoe harder de muis. Ook geeft deze plek aan hoe sterk je jezelf afhoudt van je omgeving.
Vingertoppen
De vingertoppen zijn de meest gevoelige plekken van de vingers en handen. In de eerste momenten van je leven waren je vingertoppen het eerste contact met de buitenwereld. Door je toppen ergens op te leggen kon je ervaren of iets veilig was of niet. Later, toen je steeds meer gebruik ging maken van je andere zintuigen, raakte deze mogelijkheid een beetje buiten je aandacht.
Maar je gevoeligheid is er niet minder door geworden. Sterker, je werd steeds gevoeliger en de buitenwereld steeds grimmiger zonder dat je daar op bedacht was. Belangrijk is te beseffen dat je die vaardigheden nog steeds bezit en er snel mee aan de slag kunt gaan.
Hoe gevoelig ben je?
Besef dat je topjes van je vingers in staat zijn om emoties van anderen op te pakken. Natuurlijk zal je brein dat tegenspreken. Het gaat er niet om dat je daar direct heel goed in moet zijn. Het gaat erom dat je beseft dat die topjes van je vingers dat nog steeds doen. Of je het nu wel of niet weet. De vingertoppen hebben ook een goede verbinding met je brein wat betreft hoofdpijnen en migraine. En uitstekend geschikt voor de ogen letterlijk en figuurlijk, ‘juister’ te zien. De topjes van je vingers aan de rechterkant voor verbetering van je denken en de topjes van je linkerhand voor je intuïtie en je toekomst.
Simpel en altijd bij de hand.
Waarschuwing
Een kleine waarschuwing, want hoe fijn we het ook vinden en hoe graag we een vingerpressuur behandeling willen ontvangen: het is niet voor iedereen veilig om vingerpressuur te ontvangen of ondergaan.
Voorzichtigheid! Vingerpressuur is onder deze omstandigheden niet veilig:
- Diepe veneuze trombose
- Thromboflebitis
- Ernstige cellulitis op de voeten of benen
- Acute infectie met hoge temperatuur
- Beroerte in de eerste twee weken
- Een instabiele zwangerschap
- Zwangerschap in het eerste trimester
- Van insuline afhankelijke diabetici
- Kanker, vooral lymfoom
- Epilepsie
- Mensen die medicijnen met hoge dosering of een verscheidenheid aan medicijnen innemen
- Tot zes maanden na een hartoperatie
- Overgevoelige mensen, bijvoorbeeld chronisch vermoeidheid
- Besmettelijke aandoeningen zoals wratten, tinea, AIDS, Hepatitis B of C
Vingerpressuur helpt het evenwicht te herstellen, reflexologie is geen medische behandeling en zal nooit een medische behandeling vervangen.
Het geheim van water
Water is uiterst belangrijk voor deze vorm van vingerpressuur en het is van vitaal belang dat je elke keer voordat je wordt behandeld ruim water nuttigt. Ook tot 24 uur na de behandeling is het verstandig meer water dan normaal te drinken. Water helpt veel lichaamsprocessen efficiënter te werken na reflexologie.
Een van de belangrijkste functies is om afvalstoffen uit het lichaam door het bloedsysteem te helpen transporteren. Reflexologie verhoogt de verwijdering van afvalstoffen uit de cellen van je lichaam en je hebt daar extra water nodig om ervoor te zorgen dat de vloeibare afvalstoffen kunnen worden meegevoerd met het water en je lichaam op een natuurlijke manier kunnen verlaten.
Afvalverwerkingsfabriek
Je lichaam bestaat uit ontelbare cellen die met elkaar samenwerken. Elke cel in je lichaam heeft zelfs een eigen ‘afvalverwerking’. Afvalstoffen die een cel produceert worden afgebroken zodat deze stoffen vervolgens uitgescheiden kunnen worden. Er wordt niet alleen op celniveau gereinigd. Organen doen ook mee. Je lever is een groot orgaan dat je lichaam helpt ontgiften. Het is als het ware het hoofd van de zuiveringsinstallatie van je lijf. Alle stoffen komen via je steun- en bindweefsel zoals je bloed en lymfe bij verschillende organen terecht. Je lever zet schadelijke stoffen om in stoffen die het lichaam kan uitscheiden. Je nieren filteren je bloed en lozen afvalstoffen via de urine. Je darmen werken alles wat ze niet verteren kunnen via je ontlasting naar buiten. Je huid werkt via transpiratie ongewenste stoffen naar buiten.
Geef een reactie